Η αγγουριά είναι ετήσιο φυτό και ανήκει στην ίδια οικογένεια με αυτήν του πεπονιού, του καρπουζιού και της κολοκυθιάς. Κατάγεται από τη μακρινή Ινδία και είναι γνωστή στον ελληνικό χώρο από τα αρχαία ακόμη χρόνια με την ονομασία σίκυος ή σικυός. Το σημερινό όνομα του καρπού απαντάται για πρώτη φορά σε κείμενα των χρόνων της ύστερης αρχαιότητας (3ος αι.μ.Χ.). Ωστόσο το λεξικό του κ. Μπαμπινιώτη την ανάγει στην αραβική λέξη agur.
Το αγγούρι, λοιπόν, στην πιο συνηθισμένη μορφή του έχει πράσινο χρώμα και μακρύ κυλινδρικό σχήμα, με τη σάρκα του να είναι ελαφρώς πράσινη και με σπόρους στο κεντρικό τμήμα. Καλλιεργείται σε όλο σχεδόν τον πλανήτη, το καλοκαίρι στην ύπαιθρο και το χειμώνα σε θερμοκήπια, γιατί δεν είναι ανθεκτικό στις χαμηλές θερμοκρασίες. Προτιμά βαθιά, γόνιμα και ελαφρώς όξινα εδάφη (PH 5,5-6,8) με πολύ υγρασία και θερμοκρασίες όχι χαμηλότερες των 20-25 βαθμών. Μετά τη φύτευση χρειάζεται 1,5-2 μήνες για τη συγκομιδή του, η οποία συνίσταται να γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα για τη διασφάλιση της καλύτερης ποιότητας και ομαλής ανάπτυξής του φυτού.
Καταναλώνονται φρέσκα ή τουρσί ανάλογα με την ποικιλία. Αποτελούν ένα από τα βασικά συστατικά της χωριάτικης σαλάτας και την πρώτη επιλογή των ανθρώπων που βρίσκονται σε διατροφή, χάρη στις πολύ λίγες θερμίδες που περιέχουν (αποτελούνται από 97% νερό). Χρησιμοποιούνται ακόμα και σε καλλυντικά προϊόντα μιας και έχουν πολλές θεραπευτικές ιδιότητες. Διατηρούνται σε κρύο και υγρό περιβάλλον, μέσα σε πλαστική σακούλα για 5-10 μέρες.
Όσον αφορά τις ποικιλίες του αγγουριού έχουμε τις εξής:
Λεπτά και μακριά αγγούρια που χρησιμοποιούνται στις σαλάτες
Μικρά αγγούρια για τουρσί
Ξυλάγγουρο, με κύριο τόπο παραγωγής την Κρήτη. Αν και ανήκει στην οικογένεια του πεπονιού, αναφέρεται στο παρόν άρθρο λόγω σχήματος. Έχει ανοιχτό πράσινο χρώμα με πιο σκληρή αλλά πιο εύγευστη και φρουτώδη σάρκα από αυτή του αγγουριού.
Από κει και πέρα τα αγγούρια έχουν διάφορα μήκη ανάλογα με το χρόνο συγκομιδής τους.
Τέλος, οι πιο γνωστές ποικιλίες στον ελλαδικό χώρο είναι τα Καλυβιώτικα με μακριούς καρπούς ανοιχτού πράσινου χρώματος, Τήνου και Φιλιατρών μεσαίου μεγέθους και Κνωσσού με μικρούς καρπούς.
ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΑΓΓΟΥΡΙΑ
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για να ξεκινήσει κάποιος την αναζήτηση και κατανάλωση βιολογικών αγγουριών. Η καλλιέργειά τους γίνεται απουσία φυτοφαρμάκων και χημικών λιπασμάτων που είναι βλαβερά για τον οργανισμό. Αντί αυτών, για τη λίπανση του εδάφους χρησιμοποιείται καλά χωνεμένη και αποστειρωμένη κοπριά και κομπόστ. Επίσης, για μεγαλύτερη ποσότητα παραγωγής δίνεται με ριζοπότισμα ή ψεκασμό στα φύλλα ένα πιστοποιημένο λίπασμα βιολογικής προέλευσης καθώς και ψεκασμός με εκχύλισμα φυκιών.
Ότι αφορά στην αντιμετώπιση των ασθενειών, στην καλλιέργεια βιολογικών αγγουριών φροντίζεται να φυτεύονται αραιά οι σπόροι σε καλά αποστραγγισμένα και χωρίς θέρμανση εδάφη και με αραιά ποτίσματα. Το όργωμα της γης εκτελείται με μεγάλη προσοχή και με ελεγμένα εργαλεία και μηχανήματα. Τέλος, η άρδευση γίνεται τις πρώτες πρωινές ώρες με απολυμασμένο νερό που περιέχει θειϊκό χαλκό και οπωσδήποτε γίνεται εγκαίρως η αφαίρεση ύποπτων μολυσμένων φυτών.
Τα διατροφικά οφέλη που προσφέρει το βιολογικό αγγούρι στον οργανισμό μας είναι πολλά και εξαιρετικής σημασίας. Αρχικά, το μεγάλο ποσοστό νερού που περιέχεται στη σύστασή του (γύρω στο 97%) βοηθά στην αποτοξίνωση του σώματος και στην ενυδάτωση του δέρματος καθώς και στην ομαλή λειτουργία του πεπτικού συστήματος, δρώντας ενάντια στη δυσκοιλιότητα. Σε συνδυασμό με τις βιταμίνες Α, Β, C , το μαγγάνιο, το κάλιο και το μαγνήσιο που περιέχει το καθιστούν ιδανικό για την δημιουργία κρεμών ομορφιάς. Επίσης, τα βιολογικά αγγούρια περιέχουν λιγνάνες (ομάδα χημικών ενώσεων) που δρουν κατά των καρκινικών κυττάρων διαφόρων τύπων και πυρίτιο που βοηθά στην αντιμετώπιση των αρθριτικών παθήσεων. Ειδικά η φλούδα των βιολογικών αγγουριών είναι πιο πλούσια σε φυτικές ίνες και βιταμίνες Α και C, γνωστές για τις αντιφλεγμονώδεις ουσίες τους. Τέλος, μια φέτα βιολογικού αγγουριού εξαφανίζει τα βακτήρια που είναι υπεύθυνα για την κακή αναπνοή και φροντίζει για την καλή υγεία των δοντιών και των ούλων.
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΟΥ – ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΑΓΓΟΥΡΙΟΥ
Τα βιολογικά αγγούρια υπερτερούν σαφώς των συμβατικών καθώς περιέχουν σε μεγαλύτερο ποσοστό αντιοξειδωτικά, βιταμίνη C και β-καροτένιο που είναι πολύ χρήσιμα και ευεργετικά για τον οργανισμό μας. Επίσης, καθώς παρατηρείται μεγάλο ποσοστό βιταμινών στη φλούδα, τα βιολογικά αγγούρια, με τον φυσικό τρόπο καλλιέργειας, απαλλάγμένα από κάθε είδους χημική παρέμβαση, εγγυώνται καλύτερο και πιο υγιεινό καρπό. Τέλος, μπορεί να τα βρίσκουμε σε πιο υψηλή τιμή από τα συμβατικά, όμως τα οφέλη που προσφέρουν είναι πιο σημαντικά!