ΚΑΡΟΤΟ
Το καρότο είναι φυτό μονοετές ή διετές και ανήκει στην κατηγορία των λαχανικών. Έχει σαρκώδη ρίζα, για την οποία και καλλιεργείται, κωνικό σχήμα μακρύ ενώ το σύνηθες χρώμα στο οποίο συναντάται είναι το πορτοκαλί, ενώ μπορούμε να το βρούμε και σε μωβ, κόκκινο, λευκό και κίτρινο. Η καταγωγή του είναι από τη Δ. Ασία και συγκεκριμένα από το Αφγανιστάν όπου καλλιεργήθηκε πρώτη φορά. Ήταν όμως γνωστό και στην Αρχαία Ελλάδα για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες ενώ στη Ευρώπη το γνωρίζουμε από τον 13ο αι. και μετά, στην original ποικιλία του μωβ χρώματος. Θεωρείται σκληρό λαχανικό, καθώς διατηρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Είναι προτιμότερο να αφαιρεθεί το φύλλωμά του για την μεγαλύτερης διάρκειας διατήρησή του και η αποθήκευσή του πρέπει να γίνεται στο πιο δροσερό μέρος του ψυγείου. Η καλλιέργειά του θεωρείται εύκολη και απαντάται σε όλες σχεδόν τις περιοχές της χώρας, κυρίως όμως στη Μακεδονία και στη Στερεά Ελλάδα. Καταναλώνονται βραστά, ωμά, ψητά αλλά χρησιμοποιούνται και στη ζαχαροπλαστική.
Υπάρχουν διάφορες ποικιλίες καρότων οι οποίες διαφέρουν στο χρώμα στο σχήμα και στο μέγεθος. Η πιο επιθυμητή είναι αυτή που έχει χρώμα βαθύ πορτοκαλί και λεία επιφάνεια. Απαντώνται γύρω στα 100 είδη καρότων και η πιο βασική ποικιλία είναι τα ‘Αιγίνης’, μακρόρριζη ποικιλία σε πορτοκαλί χρώμα. Πέρα από αυτήν υπάρχει η ποικιλία Amsterdam (πρώιμη και η ρίζα μεσαίου μήκους), η Tuchon (μεσοπρώιμη με ρίζα μεσαίου μεγέθους) και Ν. Μαγνησίας (μακρόρριζη, όψιμης σποράς). Εδώ να σημειώσουμε πως όσο πιο βαθύ πορτοκαλί είναι το χρώμα, τόσο πιο μεγάλη είναι η περιεκτικότητα σε βήτα- καροτίνη, (ουσία πολύ σημαντική για τον οργανισμό), και όσο μεγαλύτερη η διάμετρος, τόσο μεγαλύτερος ο πυρήνας άρα και πιο γλυκός.
Ποικιλία Amsterdam
ΒΙΟΛΟΓΙΚΟ ΚΑΡΟΤΟ
Η καλλιέργεια του βιολογικού καρότου είναι πιο συχνή στην Πέλλα, τη Θεσσαλονίκη και την Αργολίδα, όπου εκεί συναντούμε καρότα γλυκά και παχιά. Συγκαλλιεργείται με το κρεμμύδι, το λάχανο, τη ντομάτα, το σκόρδο, το μαρούλι, το ραπανάκι αλλά όχι με τον άνηθο. Για την καλλιέργειά του χρησιμοποιούνται σπόροι συμβατικής καλλιέργειας με ειδική άδεια παρέκκλισης ή εισαγόμενοι βιολογικοί σπόροι, οι οποίοι είναι μικρού μεγέθους, πλακωτοί, με αγκαθωτές πλευρές και σταχτί χρώματος.
Το έδαφος για την καλλιέργεια του βιολογικού καρότου πρέπει να είναι βαθύ, με αρκετή υγρασία αλλά καλά αποστραγγιζόμενο και το PH να κυμαίνεται από 5.5-6.5 μονάδες. Τα ιδανικά είναι τα αμμώδη εδάφη, καθαρά από πέτρες για την παραγωγή ευθείων γογγυλόριζων (υπέργειο και εδώδιμο τμήμα καρότου). Οι ιδανικές μέσες θερμοκρασίες ανάπτυξης είναι τα 16-18 0 C. Η εποχή της σποράς ποικίλλει ανάλογα με τις κλιματολογικές συνθήκες κάθε περιοχής. Οπότε, στις περιοχές με ήπιο χειμώνα η σπορά συντελείται το Φθινόπωρο και η συγκομιδή την Άνοιξη, ενώ σε ψυχρότερες περιοχές η σπορά αρχίζει την Άνοιξη. Η διάρκεια της καλλιέργειας κυμαίνεται από 3-5 μήνες ανάλογα με την ποικιλία και την περιοχή. Όσον αφορά την άρδευση, πρέπει να είναι συχνή καθ’ όλη τη διάρκεια της καλλιέργειας καθώς αυτό επηρεάζει την ανάπτυξη της γογγυλόριζας. Για παράδειγμα, η χαμηλή υγρασία είναι το αίτιο για την παραγωγή πικρής και σκληρής γογγυλόριζας. Ένα πολύ σημαντικό κομμάτι είναι η λίπανση του φυτού. Πρέπει να λαμβάνει χώρα πριν από την φύτευση όπου το έδαφος πρέπει να εμπλουτίζεται με κάλιο, φώσφορο και ένα μέρος της ποσότητας του αζώτου που θα χρησιμοποιήσουμε. Το υπόλοιπο άζωτο θα διοχετευτεί κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης του φυτού. Το λίπασμα παίζει πολύ βασικό ρόλο για την ανάπτυξη του βιολογικού καρότου, καθώς η υπερβολικά αζωτούχα λίπανση θα προκαλέσει μεγάλη ανάπτυξη του υπέργειου τμήματός του, ενώ η έλλειψη καλίου θα προκαλέσει σκίσιμο της γογγυλόριζας. Τέλος, την εποχή της συγκομιδής, πρέπει να διαξαχθεί πότισμα την προηγούμενη μέρα για πιο εύκολη εξαγωγή του λαχανικού. Η εξαγωγή γίνεται με το τράβηγμα των φύλλων, είτε χειρωνακτικά, είτε με μηχανήματα, όταν αποκτήσουν διάμετρο 2,5-3,5 εκ. όπου θα χρησιμεύσουν για νωπή διάθεση.
Επίσης, το βιολογικό καρότο προσφέρει πολύ σημαντικά διατροφικά οφέλη για την υγεία. Συγκεκριμένα, έχουν μεγάλη περιεκτικότητα σε νερό, Ασβέστιο, Κάλιο, Νάτριο, βιταμίνη Α, C, Κ, και είναι πλούσιο σε σάκχαρα. Μάλιστα, έχει παρατηρηθεί πως οι ποικιλίες με κίτρινο και πορτοκαλί χρώμα είναι πιο πλούσιες σε προβιταμίνη Α, από τις λευκόσαρκες. Επίσης, η εξωτερική περιοχή της γογγυλόριζας είναι πιο πλούσια σε υδατάνθρακες και καροτίνη σε σχέση με την εσωτερική. Συνεχίζοντας, μεγάλη είναι η συμβολή του στην πρόληψη του καρκίνου. Το βιολογικό καρότο περιέχει το συστατικό falcarinol, το οποίο προστατεύει τον οργανισμό από ορισμένους μύκητες και ενεργοποιεί τους αμυντικούς του μηχανισμούς για την αντιμετώπιση του καρκίνου. Είναι ωστόσο, τοξική ουσία και δεν πρέπει να καταναλώνεται σε μεγάλες ποσότητες. Ακόμη, το βιολογικό καρότο μειώνει τη χοληστερίνη και τις πιθανότητες εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων και εγκεφαλικού. Κάνει πολύ καλό στα μάτια, καθώς προστατεύει τον αμφιβληστροειδή του ματιού και λειτουργεί ως φυσικό λειαντικό για τα δόντια. Τέλος, είναι διουρητικό και ο χυμός του έχει αντιοξειδωτικές ουσίες.
Οι βασικές ποικιλίες βιολογικού καρότου είναι οι ακόλουθες :
Nantes, είναι η ποικιλία που καλλιεργείται σε μεγαλύτερο ποσοστό στην Ελλάδα, είναι μεσοπρώιμη ποικιλία, με ρίζα μεσαίου μήκους. Το σχήμα τους είναι κυλινδρικό με πολύ καλή υφή και αυξημένη γλυκύτητα.
Danvers, είναι πιο κωνικά στο σχήμα και καταλήγουν σε μικρή άκρη.
Imperator, πιο μακριά από τις άλλες ποικιλίες και ομοιόμορφο σχήμα. Είναι τα πιο γνωστά στο εμπόριο.
Chantenay, είναι κοντά και χοντρά σε σχέση με τα άλλα του είδους τους.
Ποικιλία Nantes
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΟΥ – ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΚΑΡΟΤΟΥ
Τα βιολογικά καρότα συγκεντρώνουν μεγαλύτερο ποσοστό βιταμίνης C, σιδήρου, φωσφόρου και μαγνησίου από τα συμβατικά. Η περιεκτικότητα στις αντιοξειδωτικές ουσίες είναι η ίδια. Όμως, πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψιν πως το καρότο είναι βολβός, και ακριβώς επειδή βρίσκεται μέσα στο έδαφος, είναι πολύ πιο εκτεθειμένο σε χημικά λιπάσματα, οπότε καλό θα ήταν να προτιμάται το βιολογικό καρότο ως πιο υγιεινό για τον οργανισμό μας. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί πως το βιολογικό καρότο είναι μεν πιο ακριβό αλλά τα οφέλη που προσφέρει είναι μεγαλύτερης αξίας.