ΑΧΛΑΔΙΑ

Το αχλάδι είναι ένα από τα πιο αγαπημένα φρούτα του φθινοπώρου, όχι μόνο για την ιδιαίτερη γεύση του αλλά και για τις θρεπτικές ουσίες που περιέχει. Κατάγεται από τις περιοχές γύρω από την Κασπία θάλασσα και στην Ελλάδα είναι γνωστό από τα αρχαία χρόνια με αναφορές από τον Όμηρο ως «δώρο των θεών».  Στην Ευρώπη άρχισε να καλλιεργείται από τον 17ο αι.

Μπορούμε να τα βρούμε κυρίως τους φθινοπωρινούς και χειμωνιάτικους μήνες αλλά υπάρχει παραγωγή όλο το χρόνο, μιας και υπάρχουν πολλές ποικιλίες, πρώιμες και όψιμες. Ο καρπός είναι συνήθως πράσινου χρώματος και η σάρκα μαλακή και εξαιρετικά αρωματική. Οι κύριες περιοχές παραγωγής αχλαδιών στην Ελλάδα είναι κατά κύριο λόγο η Μακεδονία και η Πελοπόννησος και ακολουθούν η Θεσσαλία και η Δ. Στερεά Ελλάδα.

Μπορούν να καταναλωθούν ωμά, σε κομπόστες, σε τάρτες, ως γλυκό του κουταλιού και σε λικέρ. Ιδιαίτερα ευεργετικός είναι ο χυμός τους, καθώς είναι πολύ δροσιστικός για τους καλοκαιρινούς μήνες και έχει αντιφλεγμονώδη δράση. Τα αχλάδια που επιλέγουμε για κατανάλωση πρέπει να έχουν λεία και γυαλιστερή επιφάνεια. Καλό είναι να αποφεύγονται τα χτυπημένα και όσα έχουν μαύρες κηλίδες στο περίβλημα, εκτός αν προέρχονται από ασιατικές ποικιλίες. Διαθέτουν καλύτερη γεύση όταν κοπούν πριν ωριμάσουν πλήρως, γι’ αυτό καλό είναι όταν τα αγοράζουμε να τα διατηρούμε κάποιες μέρες σε θερμοκρασία δωματίου και μετά να τα καταναλώνουμε.

Ο καρπός του αχλαδιού προέρχεται από το εξαιρετικά όμορφο δέντρο της αχλαδιάς. Οπωροφόρο δέντρο που καλλιεργείται σε εύκρατα κυρίως κλίματα. Είναι ανθεκτική σε χαμηλές θερμοκρασίες και προτιμά το ελαφρύ δροσερό χώμα, για την καλύτερη ανάπτυξή του και για την αποφυγή του κυριότερου εχθρού της, το βακτηριακό κάψιμο. Το ύψος της μπορεί να φτάσει τα 5-6 μέτρα και η ανθοφορία της ξεκινά τους μήνες Απρίλιο – Μάιο με λαμπερά καρδιόσχημα φύλλα και λευκορόδινα άνθη.

 

Είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη στην ξηρασία, για αυτό χρειάζεται προσεκτικό πότισμα. Επίσης, παρουσιάζει πολλές ιδιορρυθμίες όσον αφορά το λίπασμα και την προσαρμοστικότητα σε διάφορους τύπους εδαφών.  Πολλαπλασιάζεται με μπόλιασμα πάνω σε απιδιά ή κυδωνιά και με απ’ ευθείας σπόρο αχλαδιάς από τα σπορεία. Η καρποφορία ξεκινά συνήθως μετά τον 4 χρόνο της ζωής της και πάλι αυτό δεν είναι σίγουρο καθώς διαφέρει ανάλογα με  την ποικιλία. Η παραγωγή κρατά 30-40 χρόνια. Συναντάται σε όλη την Ελλάδα, αλλά τη βρίσκουμε και στην άγρια μορφή της (απιδιά).

Ο κύριος λόγος που βρίσκουμε αχλάδια σχεδόν όλο το χρόνο, είναι οι πολλές ποικιλίες και οι διαφορετικοί χρόνοι ωρίμανσης της καθεμιάς. Επίσης, σημαντικό ρόλο παίζει και το μεγάλο διάστημα που μπορούν να συντηρηθούν, μετά τη συγκομιδή τους.

Οι κυριότερες ποικιλίες αχλαδιών που υπάρχουν στην Ελλάδα είναι οι εξής :

  • Κρυστάλλια ή Τσακώνικα: Αποτελεί την πιο διαδεδομένη ποικιλία. Κιτρινοπράσινος καρπός μετρίου μεγέθους, αρκετά ζουμερός και εύγευστος. Ωριμάζει τον Αύγουστο και συντηρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Κύριος τόπος παραγωγής η Μακεδονία.

  • Κοντούλες : Πρασινοκόκκινος καρπός, μετρίου μεγέθους και πολύ αρωματικός. Είναι ευαίσθητα στην παραγωγή και την μεταφορά τους για αυτό είναι δυσεύρετα και η τιμή τους ακριβότερη από τα υπόλοιπα.  Ωριμάζουν τέλη Ιουνίου με την μεγαλύτερη παραγωγή να την κατέχει η Πελοπόννησος.

  • Βουτυράτη: Μεγάλος κιτρινωπός καρπός με μαλακή και γλυκιά σάρκα. Ωριμάζει τέλη Ιουλίου. Κύρια καλλιέργεια σε Μακεδονία και Θεσσαλία.

Άλλες ποικιλίες είναι:

  • Σάντα Μαρία : Αρκετά μεγάλοι καρποί, χυμώδεις αλλά όχι τόσο γευστικοί. Το χρώμα ποικίλλει από κιτρινωπό έως ελαφρώς κοκκινωπό και έχουν μεγάλη αντοχή πάνω στο δέντρο. Ωριμάζει τέλη Ιουνίου.
  • Κόσια: Καρπός μετρίου μεγέθους, κίτρινος και στην μεριά που το «βλέπει» ο ήλιος κοκκινίζει ελαφρώς. Είναι αρκετά γευστικό με κωνικό σχήμα καρπού αλλά δεν συντηρείται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ωριμάζει αρχές Ιουνίου.

                                                              
          Σάντα Μαρία                             Κόσια    

 

 

  • Αμπάτε Φέτελ: Μεγάλοι καρποί με καμπανοειδές σχήμα, χρώματος κιτρινοκαφέ με εμφανή μαύρα στίγματα στην επιφάνεια. Η σάρκα είναι γλυκιά αλλά όχι τόσο αρωματική. Ωριμάζει τέλη Ιουλίου με αρχές Αυγούστου.
  • Ουίλιαμς: Καρποί μετρίου μεγέθους που μοιάζουν με του κυδωνιού. Η σάρκα είναι λευκή και λίγο ξινή αλλά ζουμερή. Χρησιμοποιούνται κατά κύριο λόγο στις βιομηχανίες για παραγωγή φρούτων και κομπόστας. Ωριμάζει τέλη Ιουλίου με αρχές Αυγούστου.
  • Χάιλαντ: Υψηλής ποιότητας αχλάδι, μεγάλης παραγωγικότητας με μεγάλο στενόμακρο, κίτρινο και λείο καρπό. Εξαιρετικά ζουμερός και γλυκός. Ωριμάζει τέλη Αυγούστου και είναι κατάλληλο για κονσερβοποίηση.

             

                  Αμπάτε Φέτελ                          Ουίλιαμς

 

ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΑΧΛΑΔΙΑ

Τα βιολογικά αχλάδια αποτελούν μια εξαιρετική επιλογή καθώς είναι εύγευστα, υγιεινά και πλούσια σε θρεπτικά συστατικά. Προέρχονται από δέντρα αχλαδιάς, τα οποία έχουν αναπτυχθεί σύμφωνα με τις αρχές της βιολογικής καλλιέργειας και είναι απαλλαγμένα από χημικά φυτοφάρμακα και λιπάσματα. Αντί αυτών, χρησιμοποιούνται χαλκούχα βιολογικά σκευάσματα και θειάφι, όχι μόνο για λίπανση αλλά και για την αντιμετώπιση των ασθενειών και των μυκήτων.

Για την βιολογική καλλιέργεια των δέντρων της αχλαδιάς προτιμάται έδαφος γόνιμο και καλά αποστραγγισμένο, ώστε να μην υπάρχει κίνδυνος να σαπίσουν οι ρίζες. Αρχικά, ανοίγεται ένας αρκετά μεγάλος λάκκος, έτσι ώστε να υπάρχει η δυνατότητα ανάπτυξης των ριζών, σε απόσταση 3-4 μέτρων μεταξύ τους. Ο λάκκος αυτός γεμίζεται με φυτόχωμα, ελαφρόπετρα και διάφορα βιολογικά λιπάσματα. Μετά ακολουθεί η φύτευση του σπόρου και όταν αρχίζει να μεγαλώνει λιπαίνεται με βόριο, όχι σε μεγάλη ποσότητα, το οποίο βοηθά στην καρποφορία. Το κλάδεμα παίζει επίσης σημαντικό ρόλο καθώς, δίνει μεν σχήμα στο δέντρο αλλά πρέπει να φροντίζεται να μένει το κέντρο της βιολογικής αχλαδιάς ελεύθερο, αφενός για να αναπτύσσονται καλύτερα οι καρποί και αφετέρου για να προλαμβάνονται οι ασθένειες και η εμφάνιση εντόμων που αναζητούν σκιά και υγρασία. Όσον αφορά το πότισμα, μεγαλύτερες ανάγκες έχει τον Μάιο με Σεπτέμβριο, όπου ποτίζεται 3-4 φορές το μήνα. Τους υπόλοιπους μήνες ανάλογα με την ποικιλία και τις εδαφικές και κλιματολογικές συνθήκες.

Όπως αναφέρθηκε παραπάνω, τα βιολογικά αχλάδια έχουν μεγάλη θρεπτική αξία και ευεργετική επίδραση στον ανθρώπινο οργανισμό. Κατ’ αρχάς περιέχουν βιταμίνες Α, Β1, Β2, Ε, C, χαλκό, φώσφορο, κάλιο και νιασίνη. Η μεγάλη περιεκτικότητά τους σε αντιοξειδωτικά προστατεύει τον οργανισμό από την ανάπτυξη καρκινικών κυττάρων και η ειδικά η ουσία γλουταθειόνη, βοηθά στην πρόληψη της υψηλής αρτηριακής πίεσης. Συνεχίζοντας, η πηκτίνη που περιέχουν, είναι διουρητική και μειώνει τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα. Τέλος. οι ίνες που περιέχονται σ’ αυτά είναι υδροδιαλυτές, που σημαίνει πως απορροφούνται πολύ εύκολα από τον οργανισμό και βοηθούν στην ομαλή λειτουργία του παχέος εντέρου.

ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΥΜΒΑΤΙΚΩΝ – ΒΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΑΧΛΑΔΙΩΝ

Τα βιολογικά αχλάδια είναι πιο υγιεινά και πιο εύγευστα από τα συμβατικά, καθώς καλλιεργούνται φυσικά απουσία φυτοφαρμάκων. Όπως τα μήλα, έτσι και τα συμβατικά αχλάδια, ψεκάζονται συχνότερα από άλλα φρούτα με αποτέλεσμα όλες οι βλαβερές ουσίες να παραμένουν στη φλούδα και έπειτα να εισχωρούν στη σάρκα. Για αυτό το λόγο πρέπει να τρώγονται με τη φλούδα μόνο τα βιολογικά αχλάδια. Έπειτα, σύμφωνα με μελέτες έχει αποδειχθεί πως τα βιολογικά αχλάδια περιέχουν σε μεγαλύτερο ποσοστό αντιοξειδωτικές ουσίες και μικρότερη συγκέντρωση βαρέων μετάλλων. Τέλος, η τιμή των βιολογικών αχλαδιών είναι πιο υψηλή, αλλά μικρή σημασία έχει μπροστά στα οφέλη που προσφέρει.