ΓΕΝΙΚΑ ΓΙΑ ΤΑ ΟΣΠΡΙΑ
Ο Ουμπέρτο Έκο είχε πει πως «Χωρίς τα όσπρια, η ανθρωπότητα δεν θα είχε φτάσει ούτε μέχρι το Μεσαίωνα». Και πράγματι. Τα όσπρια διακρίνονται για την υψηλή περιεκτικότητά τους σε πρωτεΐνες και δεν χαρακτηρίζονται τυχαία ως «κρέας των φτωχών». Η καταγωγή τους είναι από την Αμερική και στην Ευρώπη ήρθαν στις αρχές του 16ου αι. Στην κατηγορία αυτή συγκαταλέγονται , μεταξύ άλλων, οι φακές, τα ρεβίθια, τα κουκιά, ο αρακάς και τα φασόλια για τα οποία θα ενδιαφερθούμε στο παρακάτω άρθρο.
ΦΑΣΟΛΙΑ
Τα φασόλια είναι ιδιαίτερα πλούσια σε υδατάνθρακες, ασβέστιο, σίδηρο, κάλιο, και πρωτεΐνες, οι οποίες μάλιστα μπορούν να υποκαταστήσουν και τις ζωικές. Είναι ετήσιο φυτό με τη σπορά να λαμβάνει χώρα τέλη Απριλίου και τη συγκομιδή να συντελείται αρχές Σεπτεμβρίου. Το φυτό δεν αντέχει σε χαμηλές θερμοκρασίες, γι’ αυτό απαιτείται ιδιαίτερη προσοχή. Έχουν υψηλή διατροφική αξία καθώς μειώνουν τη χοληστερόλη και βοηθούν στην εύρυθμη λειτουργία της καρδιάς. Αξίζει να σημειωθεί πως ήταν η κύρια τροφή μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο και αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι της μεσογειακής διατροφής.
Υπάρχουν πάνω από 60 είδη φασολιών και μεταξύ αυτών είναι τα : Μαύρα, Κόκκινα, Μαυρομάτικα, Ελέφαντες, Γίγαντες, Μπιζέλια ή αλλιώς φάβα και τα Σόγιας που είναι και τα πιο πλούσια σε πρωτεΐνες από τα παραπάνω και τα πιο σημαντικά διατροφικά.
ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΦΑΣΟΛΙΑ
Όσον αφορά τα βιολογικά φασόλια, είναι πλούσια σε πρωτεΐνες , υδατάνθρακες, ασβέστιο, φυτικές ίνες, βιταμίνες Β, C, E, και ιχνοστοιχεία. Ιδιαίτερα τα μαυρομάτικα φασόλια είναι τα πιο πλούσια σε ασβέστιο, το οποίο βοηθά στην οστεοποίηση. Οι φυτικές ίνες συμβάλλουν στην αποβολή του λίπους και στη μείωση της χοληστερόλης , κάτι που είναι ιδιαίτερα σημαντικό στην αποφυγή καρδιοπαθειών. Επίσης, και το φυλλικό οξύ είναι υπεύθυνο για την αποφυγή ορισμένων μορφών καρκίνου. Η πιο γνωστή ποικιλία είναι των Πρεσπών-Καστοριάς. Συγκεκριμένα, η διατροφική τους αξία υπερέχει από τα συμβατικά καθώς έχουν υψηλό ποσοστό πρωτεϊνών και χαμηλά λιπαρά.
Στάδια καλλιέργειας :
Το πρώτο στάδιο ξεκινά το Σεπτέμβρη με τον καθαρισμό του εδάφους από τυχόν ζιζάνια έτσι ώστε να είναι έτοιμο να υποδεχτεί το λίπασμα με την κοπριά. Είναι πολύ σημαντικό πως στη βιολογική καλλιέργεια απουσιάζει η ύπαρξη φυτοφαρμάκων και χημικών λιπασμάτων. Στη συνέχεια ακολουθεί το όργωμα και η σπορά. Παλαιότερα η σπορά του φασολιού γινόταν με τα χέρια ενώ σήμερα οι περισσότεροι αγρότες, για την εργασία αυτή, χρησιμοποιούν μηχανές . Στη συνέχεια ακολουθεί το σκάλισμα που είναι ιδιαίτερα σημαντικό στάδιο καθώς μέσω αυτού αποφεύγεται η ανάπτυξη μικροοργανισμών, βλαβερών για το φυτό, και το έδαφος αποκτά την θερμοκρασία που χρειάζεται για την ομαλή ανάπτυξή του φυτού. Έπειτα, κατασκευάζονται αυλάκια γύρω από το φυτό για την άρδευση που ξεκινά τον Ιούνιο και τελειώνει τον Σεπτέμβρη. Όταν έρθει η κατάλληλη ώρα, έρχεται το τελευταίο και επιθυμητό στάδιο, η συγκομιδή των φασολιών, όταν οι λοβοί του φυτού έχουν πάρει ένα υποκίτρινο χρώμα.
Ποικιλίες
Ακολουθούν κάποιες από τις πιο δημοφιλείς ποικιλίες των βιολογικών φασολιών όπως είναι οι :
Γίγαντες, όπου παρατηρείται μεγάλη ζήτηση από τους καταναλωτές.
Μεγαλόσπερμα Πλακέ, άριστης ποιότητας
Έγχρωμος γίγαντας, διαφέρει με τους κοινούς γίγαντες στο χρώμα των λοβών
Φασόλια Σόγιας όπου η περίπτωσή τους είναι ιδιαίτερα σημαντική καθώς αποτελεί το όσπριο με τη μεγαλύτερη συγκέντρωση πρωτεϊνών. Δυστυχώς η βιολογική τους καλλιέργεια σπανίζει καθώς κυκλοφορούν στο εμπόριο γενετικά τροποποιημένα, όμως τα οφέλη του αυτού καθαυτού βιολογικού προϊόντος είναι μεγάλα. Συγκεκριμένα, είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, αντιοξειδωτικά με μεγάλες συγκεντρώσεις φωσφόρου, σιδήρου, νατρίου και καλίου. Τέλος , δεν περιέχουν καθόλου χοληστερίνη.
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΣΕ ΣΥΜΒΑΤΙΚΑ-ΒΙΟΛΟΓΙΚΑ ΦΑΣΟΛΙΑ
Οι διαφορές των βιολογικών φασολιών με τα συμβατικά είναι έντονες καθώς τα πρώτα είναι πιο γευστικά και βραστερά από τα δεύτερα. Παρατηρούνται μεγαλύτερες συγκεντρώσεις σε βιταμίνες και ιχνοστοιχεία και είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά θωρακίζοντας με αυτό τον τρόπο τον οργανισμό. Κάποιες ποικιλίες είναι χαμηλότερες σε θερμίδες από τα συμβατικά αλλά η τιμή τους είναι πιο ακριβή, χωρίς όμως μεγάλη διαφορά. Το πιο σημαντικό, όμως, από όλα είναι η απουσία φυτοφαρμάκων και ορμονών κατά την παραγωγή τους με το λίπασμα να προέρχεται από φυσικούς τρόπους.
